Tại sao lại gọi là Cải lương Hồ Quảng?

Từ khi nghe cải lương Hồ Quảng, hay còn gọi là cải lương tuồng cổ, phát huy truyền thống nghiên cứu, việc đầu tiên là tìm hiểu khái niệm, định nghĩa, nên lần mò lên mạng xem thế nào là Cải lương Hồ Quảng… thì thường đọc được giải thích là

1. không rõ từ bao giờ có cụm từ này.
2. một số nhà viết tuồng/ ca sĩ cải lương giải thích, Quảng tức là Quảng Đông hay lưỡng Quảng, vì cải lương Hồ Quảng có tiếp thu nhiều giai điệu phong cách gì đó của kịch tuồng mấy vùng này, còn Hồ có lẽ là đọc trệch ra của Hò.

Tuy nhiên, xem truyện TQ về thời xưa (tức là truyện chưởng hehe) có nhắc đến Hồ Quảng như 1 khu vực, hỏi người TQ, thì được giải thích là trong đời nhà Thanh (có thể còn từ trước nữa vì từ thời nhà Minh sách cũng nhắc đến vùng Hồ Quảng), Hồ Quảng là để chỉ cả 1 khu vực rộng lớn phía Nam, triều đình thậm chí còn đặt cả chức vụ Hồ Quảng tổng (tổng đốc Hồ Quảng???). Hồ có lẽ trong chữ Hồ Nam Hồ Bắc ngày ngay, nhưng theo bản đồ phân vùng địa lý xưa Hồ Quảng rộng hơn và khác nhiều so với lưỡng Quảng+ lưỡng Hồ (Hồ Nam+ Hồ Bắc) ngày nay cộng lại.

Vì thế, hợp lý hơn, nên chăng hiểu cải lương Hồ Quảng tức là liên quan tới vùng Hồ Quảng, chứ không phải là Hò Quảng như một vài người nghĩ (mặc dù xét sự gần gũi về mặt địa lý và giao lưu văn hóa thì chắc là VN chỉ trao đổi với Quảng Đông là nhiều)???

—

Ngồi buồn tìm ra 2 cái link tiếng Trung

http://www.cqhakka.cn/ymwh/hgtsc/200705/109.html

http://zh.wikipedia.org/wiki/%E6%B9%96%E5%B9%BF

bao giờ rỗi sẽ dịch đại ý. Nhưng hóa ra  Hồ Quảng như một vùng hành chính xuất phát từ tận thời Nguyên, kéo dài qua thời Minh, Thanh… thành phần địa lý cấu thành khá phức tạp, theo cái link wiki, triều Nguyên Hồ Quảng bao gồm gì gì mà Hồ Nam, 1 phần của Hồ Bắc, 1 phần của Trùng Khánh,   phần của Quảng Đông, và 1 phần nhỏ của Quảng Tây (ngày nay). Link còn lại bàn kỹ hơn vùng Hồ Quảng triều Nguyên thế nào, sang triều Minh thay đổi địa giới thế nào (chắc lại 1 vài trò tách ra rồi lại nhập vào như chúng ta thường thấy :-)) nhưng mà lười quá ko kiên trì mà check từ điển được.

Tuy nhiên, nếu cái tên Hồ Quảng lâu đời như thế ở TQ, 700 800 năm, thì cách gọi  Hồ Quảng, và tự nhận là người thuộc vùng Hồ Quảng trở nên phổ biến với những người sống ở phương Nam TQ ko có gì lạ , và có lẽ càng củng cố thêm giả thuyết cải lương Hồ Quảng là chữ Hồ Quảng này, chứ ko phải hò Quảng? 🙂

—

Hoa Sinh