Ngọc lâu xuân – Án Thù

Tình cờ đọc được bài này, thấy có tình, nên đăng lên đây.

玉樓春
綠楊芳草長亭路，
年少拋人容易去。
樓頭殘夢五更鐘，
花底离愁三月雨。

無情不似多情苦，
一寸還成千萬縷。
天涯地角有窮時，
只有相思無盡處。

Ngọc lâu xuân
Lục dương phương thảo trường đình lộ,
Niên thiếu phao nhân dung dị khứ.
Lâu đầu tàn mộng ngũ canh chung,
Hoa để ly sầu tam nguyệt vũ.

Vô tình bất tự đa tình khổ,
Nhất thốn hoàn thành thiên vạn lũ.
Thiên nhai địa giác hữu cùng thì,
Chỉ hữu tương tư vô tận xứ.

Dịch nghĩa

Liễu xanh, cỏ thơm ở trường đình bên đường,
Tuổi trẻ dễ dàng bỏ người lại mà đi mất.
Trên lầu cao, tiếng chuông canh năm làm tỉnh giấc mộng,
Dưới hoa, mưa tháng ba gợi lại nỗi sầu ly biệt.

Kẻ vô tình đâu như (đâu thấu hiểu) nỗi khổ của người đa tình,
Một tấc tương tư cũng biến thành ngàn vạn sợi sầu khổ.
Chân trời góc bể cũng có nơi cùng tận,
Chỉ có lòng tương tư là không có kết thúc.

—

Ngọc lâu xuân là tên một từ điệu,

⊙平⊙仄平平仄（韵）⊙仄⊙平平仄仄（韵）⊙平⊙仄仄平平（句）⊙仄⊙平平仄仄（韵）

⊙平⊙仄平平仄（韵）⊙仄⊙平平仄仄（韵）⊙平⊙仄仄平平（句）⊙仄⊙平平仄仄（韵）

Ghi chú

仄: trắc
平: bằng
韵: vần

Chấm tròn ⊙ tức là tùy ý bằng trắc.

Từ thì thường được ca ngợi là tự do hơn Đường thi… (citation???). Nhưng mà có nx điệu từ ko có chữ tùy ý đâu. Hơn nữa trong thơ 7n8c thì vẫn có nx chữ dc tùy ý hả 😛

—

Đây là tiểu sử tác giả giới thiệu trên thivien.net:

“Án Thù 晏殊 (991-1055) tự Đồng Thúc, người huyện Lâm Xuyên (nay thuộc tỉnh Giang Tây), 7 tuổi đã làm văn, về sau làm quan tới Tể tướng. Từ của ông có phong vị xảo diệu, nùng diễm mà đối thê lương uyển chuyển, phong cách rất cao. Ông có vặp tập 240 quyển, song ông nổi tiếng trên văn học sử lại là tập Chân ngọc từ.”

Thêm nữa Án Thù là papa của Án Kỷ Đạo cũng rất nổi tiếng về từ, có mấy bài tình lắm.

Chợt nhớ bình luận của nàng Dật Ly hôm nào, người triều Tống đắm chìm trong âm nhạc, thơ ca khá ủy mị, vì thế thế nước yếu, liên tục thua trận. Ngẫm ra quả cũng đúng. Tống từ ta từng đọc qua, ko gọi là nhiều, nhưng phần lớn thấy rất nhiều về chủ đề  luyến ái. Án Thù làm quan to đến chức tể tướng, mà thơ văn cũng tương tư đa tình 🙂 (xem ra giống Nguyễn Du hơn là Nguyễn Trãi), thì nói gì đến giới tài tử văn nhân.

(Cũng may thời này các bạn yếu tương đối, nên phong trào ly khai ở Đại Việt mới có bối cảnh quốc tế thuận lợi để đi đến thành công chứ hả :-))

—

Bài này hai câu cuối rất quen, chắc là mượn ý câu  ‘Thiên trường địa cửu hữu thì tận – Thử hận miên miên vô tuyệt kỳ’ trong Trường Hận Ca của Bạch Cư Dị.

Ngẫm rằng blog này chưa dịch và bình thơ/từ chủ đề luyến ái bao giờ??? nên đăng lên đây có ý mời mọi người dịch/bình chơi.

Ta đã có bản dịch, nhưng đợi mọi người, khoảng 2 tuần nữa sẽ đăng lên.

—

Yên Liên

—

Ngọc Lâu Xuân

(theo từ điệu )

Lối trường đình cỏ thơm liễu biếc

Xuân vội đi người thêm lẻ chiếc

Chuông canh năm giục mộng nhanh tan

Mưa tháng ba khơi sầu cách biệt

Vô tình đâu hiểu đa tình kiếp

Một tấc cũng đau thương vạn kết

Đất trời còn có chốn là cùng

Ly hận tương tư khôn kể xiết.

—

bản dịch ra thất ngôn bát cú Đường luật 1

Liễu xanh cỏ biếc lối trường đình

Trôi dễ tuổi xuân tuyệt ảnh hình

Lầu vọng chuông canh tàn giấc điệp

Hoa rung mưa gợi biệt sầu tình.

Vô tình đâu hiểu đa tình khổ

Một tấc cũng thành vạn sợi quỳnh

Trời đất còn kia nơi giới hạn

Tương tư ly hận mãi triền miên.

—

bản dịch ra thất ngôn bát cú Đường luật 2

Trường đình liễu biếc cỏ thơm hương

Trôi dễ tuổi xuân khuất dáng sương

Lầu vọng chuông canh tàn giấc điệp

Hoa rung mưa gợi biệt sầu thương

Vô tình đâu hiểu đa tình khổ

Một tấc hóa tơ vạn vấn vương

Trời đất còn kia nơi giới hạn

Tương tư ly hận mãi vô phương.

—

bản dịch lục bát

Trường đình cỏ biếc liễu xanh

Mặc người xuân đã vội vàng rời đi

Chuông canh vọng, mộng còn gì

Dưới hoa mưa gợi chia ly tình sầu

Vô tình chăng hiểu tình đâu

Một tấc hóa vạn tơ sầu đau thương

Đất trời còn thấy giới cương

Tương tư ly hận vô phương là bờ.

—

YL